• polski
    • angielski

Narodowa kuchnia Gruzji

Co to jest kuchnia narodowa i co może nam powiedzieć o danym kraju? Cóż, uważam, że kuchnia jest nieodłączną częścią tożsamości narodowej, że zwykle współgra z klimatem państwa, jego kulturą, religią i historią. Zatem można dzięki niej sporo dowiedzieć się o danym kraju czy narodzie. Wyobraźmy sobie sytuację, w której jedziemy do innego państwa. Naturalne jest, że jedną z pierwszych rzeczy, którą robimy jest kosztowanie lokalnych potraw. Zadajemy przy tym zwykle masę pytań o sposób ich przyrządzenia etc. Otrzymując odpowiedzi na pytania poznajemy także różne historie z nimi związane, angażujemy się w rozmowę, a potem okazuje się, że nauczyliśmy się czegoś nowego o miejscowej kulturze. Wiele zaczyna się od rozmowy na temat lokalnego jedzenia, którego próbowaliśmy, a następnie przeradza się w ciekawą i wciągającą dyskusję.

Opowiem Wam krótko o bardzo smacznej kuchni gruzińskiej, która również daje pewne wyobrażenie o kulturze tego Państwa. Kto wie, może po przeczytaniu tego tekstu zdecydujecie się spakować i wyjechać na wakacje do Gruzji.

Kuchnia gruzińska jest bardzo blisko związana z kulturą i tradycją narodu. Zwykle jest bardzo egzotyczna dla obcokrajowców. Moim celem nie jest wypisanie tutaj wszystkich tradycyjnych dań. Zamiast tego mam zamiar z całkiem subiektywnego punktu widzenia opowiedzieć o potrawach, które lubię najbardziej i polecę jako konieczne do skosztowania podczas wizyty w Gruzji.

Khachapuri (ხაჭაპური) jest jednym z najbardziej popularnych tradycyjnych dań w Gruzji. Gdy wychodząc z lotniska poczujesz głód, a nie będziesz miał ochoty na spędzenie długiego czasu w restauracji czekając na obiad, Khachapuri będzie najlepszym wyborem. To rodzaj gruzińskiego fast-food’u. Khachapuri to chleb o różnych kształtach i różnych nadzieniach, zależnie od regionu, standardowo wypełniony serem. Dwie najbardziej popularne odmiany Khachapuri to Imeretian – o okrągłym kształcie i Ajarian – nadzwyczaj bogaty, o podłużnym kształcie, polany masłem, podany z sadzonym jajkiem. Osobiście uwielbiam to jedzenie i za każdym razem kiedy wracam do Gruzji pierwszą rzeczą, o którą proszę moją mamę jest upieczenie Khachapuri. Dlatego też polecam spróbowanie tego dania!

Kolejną ikoną Gruzińskiej kuchni jest Khinkali (ხინკალი). Kiedy moi Polscy znajomi zobaczyli pierwszy raz Khinkali powiedzieli, że wyglądają jak większe pierogi. Sposób przyrządzenia Khinkali może i jest podobny do sposobu przyrządzania pierogów, ale nadzienie, smak, a przede wszystkim sposób jedzenia, sprawiają że Khinkali całkiem różni się od polskich pierogów. Khinkali, to skręcona gałka ciasta nadziewana mięsem z przyprawami, zwykle jagnięciną lub połączeniem wieprzowiny i wołowiny (wegetariańską alternatywą są ziemniaki, ser czy grzyby). Zazwyczaj jem Khinkali posypane czarnym pieprzem oraz popijam zimnym napojem. Polecam ten sposób jedzenia. Musisz wiedzieć, że zwyczajem jest jedzenie Khinkali rękoma. Najpierw, gdy pierwszy raz je ugryziesz, musisz wyssać mięsny rosołek a dopiero później zjeść resztę. Czasami Gruzini prześcigają się w jedzeniu Khinkali, ale ostrzegam nie próbuj z nimi rywalizować są do tego doskonale przygotowani!

Lobio (ლობიო) (po angielsku “beans”) to także moje ulubione gruzińskie danie. Jest sporo rodzajów Lobio, spośród których najbardziej popularne jest Lobio Nigyzit (fasolki z orzechami). Składa się z tłuczonych fasolek połączonych z czosnkiem, orzechami, cebulą i kolendrą. Lobio zazwyczaj serwowane jest w małym, brązowym, ceramicznym garnku, który sprawia, że jedzenie jest jeszcze bardziej egzotyczne dla obcokrajowców. W odróżnieniu od Khinkali Lobio jest stosunkowo łatwe do przyrządzenia. Możesz z łatwością znaleźć przepis w internecie i spróbować je przyrządzić. W czasie mojego pobytu w Polsce przyrządzałem je kilka razy i nie było takie złe J.

Gruzińskie bakłażany z orzechami (ბადრიჯანი ნიგვზით) (Badrijani Nigvzit) są jednym z najlepszych letnich dań w Gruzji. Badrijani Nigvzit najlepiej smakuje na zimno i zawsze powinno być jedzone w ten sposób. Sposób wypełnienia bakłażana jest wyjątkowy i typowy dla Gruzji: jest to puree z orzechów, wyperfumowane świeżymi ziołami (pietruszką i kolendrą), czosnkiem i octem winnym. Danie jest całkiem proste do przyrządzenia a składniki łatwo dostępne w Polsce.

Jest kilka tradycyjnych słodyczy w kuchni Gruzińskiej. Na przykład Gozinaki (გოზინაყი) i Churchkhela (ჩურჩხელა). Gozinaki to tradycyjne Gruzińskie słodycze przygotowane z karmelizowanych, smażonych z miodem orzechów. Zazwyczaj jedzone są w Nowy Rok i Święta Bożego Narodzenia. Niestety Gozinaki nie są łatwe w przyrządzeniu mimo łatwo dostępnych składników.

Churchkhela często nazywane są “Gruzińskimi Snickersami”. Są bardzo odżywcze i pobudzające. Te cukierki w kształcie kiełbaski są przyrządzane z naturalnego soku z winogron i różnego rodzaju orzechów. Zazwyczaj przyrządzane są w czasie jesiennych zbiorów (jest to bardzo typowe dla Wschodniej części Gruzji i w regionie Kakheti). Podróżując z Zachodniej części Gruzji na jej Wschód zobaczysz sporo straganów z Churchkhela przy drodze. Można się zatrzymać i kupić kilka. Niektórzy lubią jeść świeże Churchkhela, które są wciąż miękkie, z kolei inni lubią te starsze, już wysuszone. Możesz zatem spróbować obu rodzajów i zdecydować które bardziej Ci posmakują.

Jeżeli chciałbyś dowiedzieć się więcej o kuchni gruzińskiej polecam odwiedzenie tego kraju i odkrycie go samodzielnie!

Valerian Karchava